Cukrzyca ciążowa jest definiowana, jako różnego stopnia zaburzenia tolerancji glukozy, które po raz pierwszy wystąpiły bądź zostały wykryte w trakcie ciąży.
Pierwsze oznaczenie glukozy kobiety powinny wykonać na początku ciąży, w trakcie pierwszej wizyty u ginekologa, aby móc zdiagnozować zaburzenia gospodarki węglowodanowej .W zależności od wyników ciężarna powinna wykonywać dalszą diagnostykę:
- Stężenie glukozy na czczo < 92 mg/dl – dalsza diagnostyka między 24 a 28 tygodniem ciąży
- BMI ciężarnej> 30 wykonać test OGTT w jak najszybszym czasie
- Stężenie glukozy na czczo między 93 mg/dl a 125 mg/dl- wykonać test OGTT w jak najszybszym czasie
- Stężenie glukozy na czczo >126 mg/dl – powtórzyć badanie na czczo i w razie ponownego wyniku stwierdzić cukrzycę ciężarnych i skierować do diabetologa
- Stężenie przygodnej glikemii> 200 mg/dl- skierować ciężarną do ośrodka referencyjnego bez testu obciążenia glukozą
Jak prawidłowo wykonać test obciążenia glukozą (OGTT)
- Test powinien być wykonany na czczo w odstępie 8-14 godzin od ostatniego posiłku
- 3 dni przed testem dieta nie powinna być ograniczana w węglowodany
- Roztwór glukozy należy wypić w przeciągu 5 minut
- Pozycja siedząca i brak aktywności w trakcie badania
Jak rozpoznać czy masz cukrzycę ciężarnych
| Osocze krwi żylnej | ||
|---|---|---|
| mg/dl | mmol/l | |
Cukrzyca GDM |
||
Na czco | 92 | 5,1 |
1 godz | 180 | 10 |
2 godz | 153 | 8,5 |
Wpływ cukrzycy ciężarnych na rozwijający się płód
U kobiet ze zdiagnozowaną cukrzycą ciężarnych oprócz zaburzeń gospodarki węglowodanowej często towarzyszą także zaburzenia gospodarki lipidowej ( szczególnie w drugiej połowie ciąży). Głównym skutkiem tych zaburzeń jest nadmiarna masa ciała płodu lub makrosomia. U noworodków z nadmierną masą urodzeniową częściej spotyka się zaburzenia metaboliczne w tym hipoglikemię, a w dalszych okresach rozwoju większe ryzyko otyłości, cukrzycy typu 2 czy chorób układu krążenia.
DIETA W CUKRZYCY CIĄŻOWEJ
- Zbilansowana we wszystkie składniki odżywcze
- Spożywaj ok. 40-45 węglowodanów w diecie, w tym większość węglowodanów złożonych o niskim i średnim indeksie glikemicznym
- Spożywaj ok. 30 białka ( 1.3 g/kg masy ciała)
- Spożywaj 20-30 energii z tłuszczu, z czego większość powinny stanowić kwasy tłuszczowe wielonienasycone
- Ogólna kaloryczność ok. 35 kcal/ kg należnej masy ciała
- Jedz 3 główne i 3 mniejsze posiłki
- Zwróć szczególną uwagę na ostatni posiłek przed snem (tzw. drugą kolację), która powinna dostarczyć około 25 g węglowodanów złożonych. będzie ona zapobiegać nocnej hipoglikemii i tworzeniu się ciał ketonowych.
- Suplementacja nie odbiega od standardowej suplementacji kobiet w ciąży
- Ruszaj się, codzienna i umiarkowana aktywność fizyczna uwrażliwi tkanki na insulinę i pozwoli glukozie trzymać się na stałym poziomie.
Dodatkowe rady:
- Wyeliminuj z diety słodkie produkty szybko podnoszące poziom glukozy jak: cukier, miód, dżem, kupne słodycze, lody, ciastka, drożdżówki, daktyle, soki owocowe, kandyzowane i suszone owoce, słodzone koktajle
- Nie spożywaj produktów mlecznych w pierwszym posiłku, ponieważ może on powodować wyższe skoki glukozy i insuliny. Takie produkty spożywaj w dalszej części dnia
- Nie zmieniaj radykalnie żywienia, nie wprowadzaj niepotwierdzonych badaniami diet
- Dołącz do diety błonnik, który będzie zapobiegał zaparciom
Bibliografia
1. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego postępowania u kobiet z cukrzycą – aktualizacja . 2014
2. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego postępowania u kobiet z cukrzycą. 2011
3. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2010.